Η οδοντική ασθένεια είναι πολύ συνηθισμένη στις γάτες και στους σκύλους. Έρευνες δείχνουν ότι μετά την ηλικία των 3 ετών, περίπου 7 στα 10 κατοικίδια παρουσιάζουν κάποιου είδους οδοντικά προβλήματα. Εάν το πρόβλημα δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στα δόντια, στα ούλα και στη γνάθο των κατοικίδιων. Η οδοντική ασθένεια μπορεί να προληφθεί, σταματώντας την ανάπτυξη της οδοντικής πλάκας.
Πώς μπορώ να ξέρω αν το κατοικίδιό μου έχει οδοντική ασθένεια;
Η οδοντική πλάκα είναι μία κιτρινόλευκη επιφάνεια που αποτελείται από βακτήρια, υπολείμματα τροφών και διάφορα συστατικά του σάλιου, τα οποία συσσωρεύονται γύρω από την επιφάνεια των δοντιών. Με την πάροδο του χρόνου σκληραίνει και γίνεται κίτρινη-καφέ πλάκα (μερικές φορές ονομάζεται πέτρα). Αρχικά εμφανίζεται στη βάση του δοντιού και σταδιακά επεκτείνεται μέχρι να καλύψει ολόκληρη την επιφάνειά του. Εκτός από την οδοντική πλάκα που είναι εμφανής ένδειξη οδοντικής ασθένειας, άλλες ενδείξεις ότι το ζώο πάσχει από οδοντική ασθένεια είναι η άσχημη αναπνοή και ο πόνος στα δόντια που μπορεί να προκαλέσει και δυσκολίες στη μάσηση. Ειδικά στον σκύλο ενδείξεις οδοντικής ασθένειας είναι τα υπερβολικά πολλά σάλια που ίσως έχουν και αίμα ή ο πόνος στο στόμα που το ζώο τον εξωτερικεύει με κούνημα του κεφαλιού ή άγγιγμα του στόματός του με το πόδι.
Πώς μπορεί η οδοντική ασθένεια να επηρεάσει την υγεία του κατοικίδιου μου;
Η οδοντική πλάκα που βρίσκεται κρυμμένη κάτω από την γραμμή των ούλων είναι η κύρια αιτία του προβλήματος. Η πλάκα περιέχει βακτήρια τα οποία μπορούν να επιτεθούν γύρω από τον ιστό των ούλων, προκαλώντας επώδυνη φλεγμονή (ουλίτιδα) και η μόλυνση μπορεί να επεκταθεί στη ρίζα του δοντιού. Είναι πιθανόν να αναπτυχθεί πύον στις ρίζες των δοντιών και να δημιουργηθεί μια επώδυνη κύστη. Αυτή η φλεγμονή αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και προχωρήσει, φθείρει τον ιστό γύρω από τα ούλα, τα κόκαλα και τα δόντια με αποτέλεσμα τα δόντια να χαλαρώσουν και να πέσουν. Τα βακτήρια και οι χημικές ουσίες που παράγουν ( τοξίνες ) μπορούν να εισέλθουν στη κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσουν ζημιά σε ολόκληρο το σώμα και σε όργανα, όπως τα νεφρά, η καρδιά και το συκώτι.
Πώς μπορεί η οδοντική ασθένεια να θεραπευτεί;
Εάν η ασθένεια στο κατοικίδιό σας είναι σε προχωρημένο στάδιο και έχει εμφανιστεί πόνος , ο κτηνίατρός σας πολύ πιθανόν να βγάλει ακτινογραφίες των γνάθων (με γενική αναισθησία) προκειμένου να διαπιστώσει εάν υπάρχουν σοβαρές βλάβες. Τα χαλαρωμένα δόντια, που αποδεικνύουν ότι η ασθένεια είναι σε προχωρημένο στάδιο και δεν χωρά θεραπεία, θα πρέπει να αφαιρεθούν. Ο κτηνίατρος, πριν προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια με τα δόντια είναι πιθανόν να συνταγογραφήσει αντιβίωση αν υπάρχουν σημάδια μόλυνσης. Ο κτηνίατρος θα αφαιρέσει τη πλάκα και θα καθαρίσει τα υπόλοιπα δόντια, συνήθως με ένα υπερηχητικό μηχάνημα αφαίρεσης πέτρας. Τελος,, τα δόντια του κατοικίδιού σας θα γυαλιστούν (στιλβωθούν ) ώστε να αποκτήσουν λεία επιφάνεια και με αυτή τη μέθοδο θα καθυστερήσει η ανάπτυξη της πλάκας στο μέλλον. Παρ’ όλες τις παραπάνω ενέργειες είναι σίγουρο πως η πλάκα θα εμφανιστεί ξανά. Για να κρατήσετε λοιπόν τα δόντια του κατοικίδιού σας σε καλή κατάσταση, απαιτείται τακτικός καθαρισμός της πέτρας και γυάλισμα (στίλβωση) των δοντιών. Ο έλεγχος και ο καθαρισμός των δοντιών ίσως χρειάζεται να γίνεται κάθε 6 έως 12 μήνες.
Μπορεί μια αλλαγή στη διατροφή να βοηθήσει να ελέγχει η οδοντική ασθένεια;
Στην άγρια φύση τα δόντια των κατοικίδιων σας θα ήταν πιο καθαρά, επειδή η διατροφή τους θα αποτελείτο από πιο σκληρά υλικά σε σχέση με αυτά που υπάρχουν στα κονσερβοποιημένα ή συσκευασμένα φαγητά του εμπορίου. Οι γάτες και οι σκύλοι, φυσιολογικά, τρώνε από τα θηράματά τους κόκκαλα ,όργανα, τρίχωμα και άλλες τροφές που καθαρίζουν μηχανικά την επιφάνεια των δοντιών. Αν λοιπόν αντικαταστήσουμε τις μαλακές τροφές με σκληρές τροφές (ξηρά τροφή) θα καθυστερήσουμε την ανάπτυξη της πλάκας διότι το ζώο θα χρειαστεί επιπλέον μάσηση για την τροφή του. Με την επιπλέον μάσηση παράγεται σάλιο το οποίο έχει φυσικές αντιμικροβιακές ιδιότητες και με αυτόν τον τρόπο ελέγχεται η μόλυνση. Υπάρχουν στο εμπόριο διαθέσιμες ειδικές τροφές που βοηθάνε να διατηρήσουν τα δόντια καθαρά. Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρο σας για περαιτέρω οδηγίες.
Τι άλλο μπορώ να κάνω για να διατηρήσω τα δόντια του κατοικίδιου καθαρά;
Σημαντικός παράγων στην πρόληψη της οδοντικής ασθένειας του κατοικίδιου σας είναι το βούρτσισμα των δοντιών του, όπως δηλαδή συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Το κατοικίδιο σας πρέπει να συνηθίσει από μικρή ηλικία στο καθάρισμα των δοντιών του. Για το σκοπό αυτό και για να συνηθίσει την ιδέα του καθαρίσματος των δοντιών του τυλίγετε ένα κομμάτι μαλακής γάζας γύρω από το δάκτυλό σας και τρίβετε απαλά τα δόντια του κατοικίδιου σας. Αργότερα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια οδοντόβουρτσα ειδικά σχεδιασμένη για σκύλους ή μία μικρή συνηθισμένη οδοντόβουρτσα με μαλακές τρίχες. Κυκλοφορούν ειδικές οδοντόβουρτσες για γάτες και σκύλους που εφαρμόζουν στην άκρη του δακτύλου σας. O κτηνίατρος μπορεί να σας προμηθεύσει με κατάλληλες οδοντόκρεμες οι οποίες δημιουργούν ευχάριστη αίσθηση στα κατοικίδια. Ακόμη, υπάρχουν στοματικά διαλύματα και αντιβακτηριακά gels που μπορούν να βοηθήσουν τη μείωση της οδοντικής πλάκας και να προληφθεί η μόλυνση. Αποφύγετε να δοκιμάσετε στο κατοικίδιό σας ανθρώπινες οδοντόκρεμες διότι αφρίζουν στο στόμα και μπορεί να βλάψουν την υγεία του ζώου σας όταν καταποθούν.
Και εάν δεν αρέσει στο κατοικίδιο μου ο καθαρισμός δοντιών;
Στην αρχή το κατοικίδιο μπορεί να αντισταθεί, αλλά με τρυφερότητα, υπομονή και επιμονή, τα περισσότερα κατοικίδια μπορούν να εκπαιδευτούν να δέχονται το καθάρισμα των δοντιών τους. Ένα καθημερινό βούρτσισμα ή τουλάχιστον 2-3 φορές την εβδομάδα μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο να υποφέρει το κατοικίδιο σας από σοβαρά (οδοντικά) προβλήματα.
Συμπερασματικά η προληπτική στοματική υγιεινή είναι πολύ σημαντική για το κατοικίδιο. Συχνό βούρτσισμα των δοντιών των κατοικίδιων από μικρή ηλικία μπορεί να αποτρέψει τον κίνδυνο να αναπτυχθεί κάποια οδοντική ασθένεια στο κατοικίδιο.
Η περιοδοντική νόσος επηρεάζει την περιοχή γύρω από τα δόντια και τελικά οδηγεί σε απώλεια των δοντιών. Μπορείτε να αποφύγετε αυτό το πρόβλημα με το βούρτσισμα των δοντιών των σκύλων σας, με τη χρήση στοματικών διαλυμάτων και εξιδεικευμένων οδοντικών σνακς. Τα δόντια των σκύλων σας αξίζουν την ίδια φροντίδα με τη δική σας!
Τι είναι η περιοδοντική νόσος;
Το περιοδόντιο είναι η δομή που περιβάλλει και στηρίζει το δόντι. Περιλαμβάνει τον περιοδοντικό σύνδεσμο - ο οποίος κρατάει το δόντι στην υποδοχή - και τα ούλα. Στην περιοδοντική νόσο, ολόκληρος ή μέρος του περιοδοντικού συνδέσμου καταστρέφεται και τα ούλα υποχωρούν.
Γιατί οι σκύλοι εμφανίζουν περιοδοντική νόσο;
Περισσότερο από τα τρία τέταρτα των σκύλων άνω των τεσσάρων ετών εμφανίζουν περιοδοντική νόσο. Ξεκινά με το σχηματισμό πλάκας( το διαφανές συγκολλητικό υγρό που αποτελείται από πρωτεΐνες, αποστειρωμένα κύτταρα και βακτήρια που αφαιρούμε καθαρίζοντας τα δόντια μας). Η πλάκα αρχίζει να σχηματίζεται δώδεκα ώρες μετά τον καθαρισμό της οδοντοστοιχίας και, αν δεν αφαιρεθεί, αντιδρά με τα μεταλλικά άλατα της τροφής για να σχηματίσει σκληρή πέτρα (οδοντική πέτρα). Η οδοντική πέτρα ερεθίζει τα ούλα, αλλάζει την οξεοβασική ισορροπία (ph) του στόματος προς το αλκαλικό και επιτρέπει στα βακτήρια να αναπτυχθούν. Τα υποπροϊόντα αυτών των βακτηριδίων "τρώνε" το περιοδόντιο του δοντιού οδηγώντας τελικά σε απώλεια του.
Πώς γίνεται η διάγνωση της περιοδοντικής νόσου;
Οι ακτίνες Χ του εσωτερικού του στόματος των σκύλων δίνουν στον κτηνίατρό σας διάφορες όψεις των δοντιών. Η εξέταση με έναν περιοδοντικό ανιχνευτή ανιχνεύει οποιεσδήποτε αλλαγές στο μαλακό ιστό (περιοδοντικοί θύλακες). Οι ακτίνες Χ δείχνουν περιοχές οστικής απώλειας. Ο περιοδοντικός ανιχνευτής, εκτός από τον εντοπισμό αιμορραγίας από τα ούλα και της φλεγμονής, επιτρέπει τη μέτρηση του βάθους και του σχήματος των θυλάκων.
Πώς θεραπεύεται η περιοδοντική νόσος;
Κάθε στάδιο της νόσου απαιτεί διαφορετική φροντίδα:
Πώς προλαμβάνεται η περιοδοντική νόσος;
Α. Βούρτσισμα δοντιών
Το βούρτσισμα των δοντιών είναι το κλειδί για την πρόληψη και είναι μια εύκολη διαδικασία για τα περισσότερα μικρά ζώα.
Συμπέρασμα
Το βούρτσισμα των δοντιών από μικρή ηλικία θα εξασφαλίσει την αποδοχή αυτής της υγιεινής πρακτικής από τον σκύλο σας. Ο σκύλος σας θα συνηθίσει και θα χαρεί να το κάνει. Θα σώσει τον σκύλο σας από τη φθορά, τον πονόδοντο και την απώλεια των δοντιών. Εξίσου σημαντικό, θα αποτρέψει επίσης την κακή αναπνοή που συχνά συνδέεται με την αποσύνθεση των δοντιών.
Β. Χρήση οδοντικών σνακς
Τα οδοντικά σνακς προσφέρουν την ευχαρίστηση ενός σνακ ενώ παράλληλα, λόγω της ειδικής σύνθεσης τους, προλαμβάνουν τις οδοντικές παθήσεις. Ο συνδυασμός των δραστικών ουσιών και των βοτάνων με αντιφλεγμονώδη δράση που περιέχονται στα οδοντικά σνακς εξασφαλίζουν καλή στοματική υγιεινή. Η χλωρέλλα, το SHMP, το γαρύφαλλο και η Βιταμίνη C είναι συστατικά που αποδεδειγμένα προλαμβάνουν τα οδοντικά προβλήματα. Επίσης καλό είναι να προτιμάτε οδοντικά σνακς που έχουν ένα ειδικό μοναδικό σχήμα για πιο αποτελεσματικό καθάρισμα των δοντιών.
Γ. Χρήση στοματικών διαλυμάτων
Η χρήση στοματικών διαλυμάτων έχει πολύ καλά αποτελέσματα και είναι πολύ πιο εύκολη στην εφαρμογή από τη χρήση της οδοντόβουρτσας. Χορηγούμε καθημερινά ή μερικές ημέρες την εβδομάδα στο πόσιμο νερό των κατοικίδιων μια ποσότητα από το στοματικό διάλυμα.